Do zadań Związku należą:

1.     promowanie walorów turystycznych regionu;

2.     działania na rzecz aktywizacji środowisk lokalnych;

3.     organizacja ponadgminnego systemu gospodarki odpadami;

4.     podejmowanie wspólnych przedsięwzięć społeczno-kulturalnych, sportowych i edukacyjnych;

5.     utrzymywanie obiektów i urządzeń Związku;

6.     wspieranie gmin w działaniach mających na celu poprawę infrastruktury technicznej, w szczególności sieci dróg publicznych na obszarze Związku;

7.     podejmowanie działań na rzecz rozwoju transportu publicznego zbiorowego;

8.     podejmowanie działań na rzecz budowy ścieżek rowerowych;

9.     podejmowanie działań na rzecz rozwoju gospodarczego, w tym rozwoju przedsiębiorczości i pozyskiwania inwestorów na terenie gmin członków Związku;

10.  podejmowanie działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego, edukacji ekologicznej społeczeństwa, rozwoju ekologicznego i wykorzystania odnawialnych źródeł energii;

11.  podejmowanie działań dla ochrony dziedzictwa kulturowego i tradycji lokalnej;

12.  planowanie strategiczne i przestrzenne;

13.  pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację zadań Związku;

14.  podejmowanie wspólnych działań z innymi jednostkami samorządowymi oraz podmiotami prawa w celu realizacji zadań statutowych Związku;

15.  rozwój kontaktów partnerskich z samorządami zagranicznymi;

16.  uczestniczenie w lokalnych i regionalnych, krajowych i ponad krajowych programach z zakresu przedsięwzięć będących przedmiotem działania Związku;

17.  wspieranie innowacyjnych programów gospodarczych podnoszących poziom konkurencyjności gmin;

18.  promowanie zdrowego stylu życia  poprzez prowadzenie  działań na rzecz profilaktyki   zdrowotnej   i  ochrony   życia   mieszkańców  gmin  –  członków Związku.

Zrealizowane zadania:

•       zrealizowanie zadania polegającego na zapewnieniu opieki nad zwierzętami domowymi poprzez budowę i eksploatację schroniska dla zwierząt bezdomnych z gmin należących do Związku;
•       zrealizowanie projektu pn. „Strategiczne planowanie szansą rozwoju kętrzyńskiego obszaru funkcjonalnego” finansowanego z programu Pomoc Techniczna, którego celem jest przeciwdziałanie problemom rozwojowym obszaru poprzez identyfikację wspólnych celów rozwojowych.

Obecnie realizowane zadania przez Związek Gmin Barcja to:

• realizacja zadania pn. „Budowa  ścieżek  rowerowych na terenie powiatu kętrzyńskiego”.